HƯỚNG DẪN CHỌN GIÀY ĐẠP XE PHÙ HỢP
Dù bạn là người yêu thích đạp xe đường trường, địa hình sỏi đá, hay dạo quanh thành phố, lựa chọn loại bàn đạp (pedals) thế nào để tương thích với giày đạp xe của bạn? Công nghệ nào giúp bạn tối ưu lực đạp xe và sự thoải mái? Cùng Giro tìm hiểu nhé!
BÀN ĐẠP: PHẲNG (FLAT) & CHỐT GÀI (CLIPLESS)
Bàn đạp có hai loại cơ bản, phẳng (Flat pedal) hoặc chốt gài (Clipless pedal). Cần lưu ý rằng cũng có một số bàn đạp trên thị trường kết hợp một mặt phẳng và một mặt có chốt gài tùy thuộc vào nhu cầu đạp xe của bạn.
Bàn đạp phẳng phổ biến với hầu hết người xe đạp, từ những người lần đầu đi xe đạp đến những người đam mê xe đạp địa hình. Bàn đạp phẳng ở cả hai mặt, cho phép bạn sử dụng được ngay lập tức. Hệ thống hoạt động với sự truyền lực thông qua sự kết nối giữa bàn đạp và đế cao su của giày.
Bàn đạp phẳng giúp bạn dễ dàng khi lên xuống xe và cho phép bạn điều chỉnh vị trí của bàn chân trên bàn đạp theo ý muốn.
Bàn đạp chốt gài (hoặc clip-in) tối ưu vòng quay và lực đạp, mang đến hiệu suất cao hơn và được lựa chọn bởi hầu hết các tay đua. Giày đạp xe clipless được thiết kế với đế cứng gắn cleat để gài vào chốt bàn đạp. Bạn cần thời gian để làm quen, có thể sẽ bị té ngã trong vài lần đầu nhưng lợi ích mà nó mang lại kết quả xứng đáng để bạn đánh đổi.
Tại sao lại gọi là clipless? Trước đây, khi các tay đua road còn sử dụng loại bàn đạp có lồng kim loại và dây khóa, nó được gọi là clip, giúp giữ chân cố định để tối đa lực đạp. Vì vậy, từ clip-less được đặt tên để gợi nhớ loại bàn đạp cố định trên.
Có hai loại bàn đạp clipless và mỗi loại có những lợi ích riêng:
Hệ thống 2 chấu (đôi khi được gọi là kiểu “SPD”) thường được sử dụng cho bàn đạp và giày xe đạp địa hình. Phần cleat (can) và bàn đạp khá nhỏ, dễ làm sạch bùn đất và cặn bám, thích hợp khi đi vào địa hình bùn đất, đá sỏi và địa hình hỗn hợp. Với kích thước nhỏ gọn cho phép hệ thống 2 chấu được thiết kế ẩn bên trong đế giày và giúp đi dễ dàng hơn. Đế giày cũng đa dạng hơn phù hợp với các nhu cầu sử dụng địa hính khách nhau, từ đạp xe địa hình phức tạp đến các lớp đạp xe trong nhà tại phòng gym.
Hệ thống 3 chấu (đôi khi được gọi là kiểu “Look”) được thiết kế đặc biệt dành riêng cho bàn đạp và giày xe đạp road. Được thiết kế với bề mặt tiếp xúc rộng mang đến sự ổn định và hiệu quả, hỗ trợ tối đa lực đạp ở mỗi vòng quay khi đua nước rút và thi đấu cường độ cao. Hệ thống 3 chấu yêu cầu giày phải có phần đế cứng chắc, vì vậy nó không được thiết kế ẩn vào trong khiến cho việc đi bộ không được tự nhiên khi bước xuống xe.
Bạn có thể chọn bất kỳ loại bàn đạp nào miễn bạn thích. Hãy chắc chắn rằng giày đạp xe bạn chọn tương thích với bàn đạp đó.
GIÀY XE ĐẠP: SỰ KHÁC NHAU GIỮA GIÀY ROAD, RECREATIONAL VÀ ĐỊA HÌNH
Một đôi giày càng cứng chắc càng nhẹ thì càng tốt. Được dùng chủ yếu cho việc đua xe nên giày đạp xe road được thiết kế khá nhẹ và bền chắc giúp tối ưu lực đạp. Một đôi giày vừa vặn là đôi giày vừa khít gót chân để giữ cố định bàn chân, phần đế ngoài êm ái – thường được làm từ nylon cứng, sợi carbon hoặc chất liệu tổng hợp. Vì không được thiết kế cho việc đi bộ nên phần mũi và gót chân có miếng đệm nhỏ giúp cố định và bảo vệ giày.
Vì giày xe đạp road được thiết kế riêng cho bàn đạp clipless nên phần đế tích hợp cả 2 chấu và 3 chấu.
Phần đế không được linh hoạt và can (cleat) gắn ở đế ngoài nên nó không thích hợp dùng khi off-road hoặc các buổi đạp xe cần đi bộ trong thời gian dài (ví như touring, địa hình, bike packing…)
So với giày của vận động viên hoặc trượt ván thì giày xe đạp địa hình có phần đế cứng hơn nhưng không bằng giày xe đạp road. Dù bạn lựa chọn bàn đạp phẳng hay clipless, phần đế ngoài vẫn được thiết kế gia tăng lực kéo và độ bám trong điều kiện bùn đất, vì vậy bạn có thể thoải mái đạp trên mọi địa hình từ sỏi đá, bùn lầy, những con đường mòn và ẩm ướt.
Cũng như khi lựa giày road, bạn sẽ cần chọn một đôi giày vừa vặn, thoải mái và hỗ trợ tốt cho việc đạp xe. Phần chân cần được giữ cố định với má bàn chân và gót chân tạo nên sự cân bằng tối ưu.
Lợi ích của giày xe đạp địa hình tương tự như giày xe đạp road. Kết nối chắc chắn với bàn đạp tạo nên lực đạp mạnh vượt qua địa hình rễ cây và đá sỏi, nó cũng giúp bạn bunny hop và thực hiện các kỹ thuật xe đạp một cách dễ dàng hơn. Ngoài ra, nó còn giúp bạn có thể điều chỉnh bàn chân, đầu gối và hông thẳng hàng giúp duy trì lực đạp đứng mạnh hơn cho các đua và tập luyện.
Nếu bạn đã lựa chọn bàn đạp clipless, điều quan trọng nhất là cần thiết lập vị trí cleat (can) một cách chính xác để mang lại sự thoải mái và hiệu quả. Nếu như bạn không chắc phải làm thế nào, hoặc nếu bạn gặp vấn đề như đau gối, chân không thoải mái hoặc bất cứ lo lắng nào, hãy liên hệ với nhân viên bike fitting chuyên nghiệp hoặc cửa hàng xe đạp để được tư vấn.
Đối với bàn đạp phẳng, lợi ích đầu tiên phải kể đến chính là bạn có thể thoải mái sử dụng mà không cần phải thiết lập gì. Bạn có thể thoải mái điều chỉnh bàn chân khi cần, dễ dàng chống chân ở những khúc cua gấp, thắng đột ngột và không sợ bị ngã.
Tuy vậy do không gắn chặt vào bàn đạp nên chân bạn dễ nảy và trượt ra ngoài, đặc biệt khi đạp ở địa hình ẩm ướt và sỏi đá. Bạn sẽ cần nhiều thời gian hơn để thành thạo các kỹ thuật xe đạp như bunny hops, side hops, nhấc bánh. Và quan trọng là, bạn khó giữ được lực đạp cường độ cao trong thời gian dài.
Vậy nên chọn loại nào tốt hơn? Mỗi hệ thống đều có ưu điểm riêng. Học cách sử dụng cả 2 loại sẽ giúp kỹ năng bạn được nâng cao hơn, và bằng việc thử cả 2, bạn sẽ dễ dàng quyết định loại nào phù hợp với bạn nhất.
Được thiết kế cho việc đạp xe tại thành phố, đạp xe trong nhà và dạo phố (đến tiệm cà phê hoặc quán ăn mà không cần phải thay giày). Đây là loại giày kết hợp mà bạn có thể mang hàng ngày nhưng vẫn có thể dùng nó như một đôi giày xe đạp chuyên dụng. Thoải mái, linh hoạt và hỗ trợ tốt cho việc đạp xe.
Phần đế không cứng như giày road hoặc giày địa hình nên bạn có thể đi bộ một cách dễ dàng. Bề mặt giày bền chắc hỗ trợ cố định bàn chân khi đạp, đồng thời bảo vệ chân khi đi đường sỏi đá, tránh hao mòn.
Phần đế ngoài dày dặn, tăng độ bám và lực kéo ngay cả khi không đạp. Có thể sử dụng giày cho cả bàn đạp phẳng và clipless.
ĐẾ NGOÀI
Nền tảng cửa bất kỳ giày xe đạp nào chính là đế ngoài. Từ đôi giày đạp xe tương thích với bàn đạp phẳng đến giày xe đạp chuyên nghiệp, những đôi giày xe đạp xe Giro được thiết kế để tối ưu hiệu quả độ truyền lực từ chân đến bàn đạp. Đế ngoài bằng sợi carbon có độ cứng chắc và lực truyền cao nhất mà vẫn giữ trọng lượng siêu nhẹ, nhưng việc gia công tốn nhiều chi phí. Các tấm carcon được phân lớp thủ công, xử lý nhiệt trong khuôn, sau đó được chà nhắm và/hoặc sơn thêm lớp bên ngoài. Các tấm composite mang lại độ cứng ấn tượng với quy trình sản xuất đơn giản hơn.
Quy trình ép phun kép kết hợp lớp đế cứng với đế ngoài bằng cao su giúp tăng độ bám mang lại lợi ích tốt nhất – vừa tăng lực kéo vừa hỗ trợ khi hiking và đạp xe. Vì phần lỗi cứng và đế ngoài được ép đúc nên không bị tách lớp, giúp tăng lực kéo và độ bền cao.
Đế ngoài bằng cao su được thiết kế cho xe đạp leo núi có độ bám cao, bền chắc, nâng cao lực kéo, hỗ trợ đi bộ đường dài hoặc khi phải đẩy xe. Các hợp chất cao su tiên tiến như cao su Sensor độc quyền từ Giro hoặc cao su MegaGrip nổi tiếng từ hãng Vibram được kết hợp với các mẫu gai và đế giữa giúp tối ưu hiệu suất, thích hợp cho mọi địa hình.
Thiết kế độc đáo này mang lại hiệu suất ấn tượng, với tỷ lệ độ cứng và trọng lượng gần tương đương so với các loại đế carbon thủ công nhưng với chi phí tiết kiệm hơn.
Bằng cách tiêm các sợi carbon ngắn vào sợi thủy tinh, độ cứng của đế ngoài tăng lên giúp nâng cao hiệu quả lực đạp xe. Đệm mũi và gót chân cũng được gia cố thêm để tạo nên sự liên kết chắc chắc và bền vững.
Đế ngoài Easton sử dụng mô-đun carbon mật độ cao EC90 dẫn đầu về độ cứng so với các loại khác ở cùng một trọng lượng, tiết diện phẳng cùng bề mặt giày mang đến cho bạn sự thoải mái tốt nhất khi sử dụng.
Một đôi giày xe đạp cơ bản với phần đế giày bằng hợp chất giữa nylon và sợi thủy tinh mang lại hiệu suất và độ cứng tuyệt vời với giá thành hợp lý. Nylon chứa sợi thủy tinh có độ cứng lớn hơn tới 80% so với nylon tiêu chuẩn.
HỆ THỐNG KHÓA
Là hệ thống phổ biến và hiệu quả, dây buộc giúp bạn thoải mái tùy chỉnh. Nhẹ, dễ thay đổi với tùy chọn nhiều màu sắc phù hợp với phong cách khác nhau, dù vậy nó việc điều chỉnh sẽ không nhanh bằng khóa vặn. Dây buộc được giữ cố định với phần ràng dây để tránh bị kẹt vào sên.
Khóa dây kéo giúp bạn chỉ cần buộc dây để thắt chặt, sau đó dùng khóa dây kéo tại chỗ để giữ độ căng. Khóa nhẹ, dễ sử dụng và tiện dụng ngay cả trong những điều kiện khắc nghiệt.
Các đai khóa dán nhanh chóng, tiện dụng dù độ căng kém hơn dây buộc. Hiệu quả của đai dán có thể bị ảnh hưởng trong điều kiện ẩm ướt, bùn lầy, vì vậy điều quan trọng là phải giữ chúng sạch sẽ.
Khóa vặn BOA được trang bị trên giày xe đạp Giro giúp bạn dễ dàng thắt chặt dây giày thông qua hệ thống dây cáp. Phiên bản cao cấp cho phép bạn vi chỉnh cả hai hướng một cách nhanh chóng và chính xác ngay cả khi bạn đang di chuyển và hệ thống tháo mở nhanh. Giống như khóa dán, hiệu quả của khóa có thể bị ảnh hưởng trong điều kiện ẩm ướt, bùn lầy, vì vậy điều quan trọng là phải giữ chúng sạch sẽ.
CÔNG NGHỆ
Tất cả giày Giro đều được trang bị các công nghệ và tính năng cao cấp hỗ trợ quá trình đạp xe của bạn một cách tốt nhất. Giro cũng hợp tác với các đối tác hàng đầu như Boa, Vibram và nhiều hơn nữa để mỗi đôi giày đều mang đến cho bạn trải nghiệm tốt nhất.
Bề mặt giày Xnetic Knit có hệ thống khung TPU liên kết với chất liệu sợi đan mang lại sự mềm mại và thoáng khí, tăng sự thoải mái như mang vớ. Xnetic Knit cũng được xử lý DWR để chống thấm nước (trượt nước nhẹ), dễ dàng làm sạch và gia cố bằng cao su hoặc TPU để bảo vệ ngón chân / gót chân, tăng cường khả năng chống mài mòn và độ bền.
Hợp chất cao su độc quyền của Giro giúp tăng độ bám tối đa và độ bền lâu dài.
Hệ thống khóa dây kéo Fastlace bền chắc cung cấp khả năng đầu khóa và dây đai mềm.
Rockprint là phần được gia cố dọc phần mũi và gót chân giúp chống mài mòn và nâng cao độ bền.
Vibram là công ty hàng đầu thế giới về đế cao su hiệu suất cao, với các hợp chất công nghệ tiên tiến được phát triển đặc biệt dùng trong điều kiện khô và ẩm ướt với độ bền tốt nhất trong cùng phân khúc.
X-Static là một loại sợi có lớp bạc nguyên chất, được liên kết với bề mặt sợi dệt. Nó là một chất xơ kháng khuẩn 100% tự nhiên giúp khử mùi và điều nhiệt.
EVA là một vật liệu nhẹ, linh hoạt, giúp phân tán áp lực và hấp thụ chấn động, tăng cường sự thoải mái và ổn định trên địa hình gồ ghề. Trọng lượng siêu nhẹ và hỗ trợ định hình khiến nó trở thành một phần thiết yếu của giày, tạo nên kết nối tốt hơn với bàn đạp.
Evofiber là sự kết hợp giữa mặt lưới và sợi vải microfiber tạo thành loại vải trượt nước và cải thiện khả năng thoáng khí trên toàn bộ giày. Loại bỏ các đường nối thừa và chất kết dính cần thiết, thay bằng các tấm lưới sẽ giúp cải thiện độ bền, sự thoải mái và trọng lượng của đôi giày. Evofiber hỗ trợ định hình giày, nhanh khô và dễ vệ sinh.
Kết cấu Synchwire giúp cho bề mặt giày không đường khâu, thoáng khí, giảm trọng lượng giày mà vẫn định hình được kết cấu giày theo yêu cầu. Synchwire là một hỗn hợp tiên tiến kết hợp giữa lớp màng liên kết nhiệt cung cấp độ bền tổng thể, một tấm vải không dệt bên trong hỗ trợ truyền lực cho hệ thống điều chỉnh BOA phía trên và lớp lưới sợi đơn thoáng khí.
Hệ thống điều chỉnh Giro SuperNatural Fit System kết hợp phần đế giày được thiết kế riêng cho đạp xe với bộ hỗ trợ điều chỉnh má bàn chân. Chọn phần hỗ trợ má bàn chân phù hợp các các tùy chọn kích thước thấp, trung bình và cao giúp nâng cao hiệu quả khi đạp bên cạnh giảm hoặc hạn chế những khó chịu thường gặp như tê chân và chuột rút. Hệ thống cho nam và nữ kết hợp các sợi X-Static® trong đế giày hạn chế mùi hôi và các vi khuẩn khác.
Khóa vặn BOA IP-1 cung cấp khả năng điều chỉnh nhanh chóng, dễ dàng, có thể vi chỉnh với gia số 1 mm ở bàn chân trước và mu bàn chân, khả năng tinh chỉnh từng vùng ở bàn chân một cách nhanh chóng. Khóa vặn và dây cáp của hệ thống Boa khá bền chắc trong thời gian dài.
Khóa vặn BOA L6 cung cấp khả năng vi chỉnh nhanh chóng và dễ dàng. Khóa và dây cáp có trọng lượng nhẹ, khả năng vi chỉnh ở mức 1 mm so với khóa vặn tiêu chuẩn và tháo mở nhanh. Khóa vặn và dây cáp của hệ thống Boa khá bền chắc trong thời gian dài.